China, een land dat jou vast tot de verbeelding spreekt. Wat je ook van China vindt, op de USA na is er denk ik geen land wat zoveel besproken wordt in de media. En de afgelopen jaren lijkt die fascinatie alleen maar groter geworden. Als kind keek ik al geboeid naar programma’s over het terracottaleger, de Chinese muur en de Verboden Stad. Toen programma’s als Ruben en de Chinezen en Reizen Waes inkijkjes gaven in de hedendaagse Chinese cultuur wilde ik ook geen aflevering missen. Wat is die voor land, wat een steeds belangrijkere rol speelt op het wereldtoneel? De eerste reis naar China is dan ook best een beetje spannend, maar ik geef je tips over taal, eten, censuur, de cultuur en hoe je de meest voorkomende vorm van oplichting kunt voorkomen. Hopelijk durven jullie het na het lezen van dit artikel aan om wel op eigen houtje door China te reizen.
Onze eerste reis naar China
Ondanks mijn fascinatie duurde het nog wel even voor mijn eerste reis naar China. Totdat Tom in 2017 regelmatig naar China moest voor zijn werk. En ik was natuurlijk jaloers! Totdat hij in de zomer werd gevraagd om een maand in China te verblijven, waarbij hij ongeveer de helft van de tijd moest werken en langs de klant en verschillende leveranciers verspreid over het land moest. En ik mocht mee! Een week voordat dit zou gebeuren werd deze trip gecanceld omdat de klant toch (nog) niet betaalde. Want ook dat is China. Dus gingen we uiteindelijk kamperen in Slovenië.
In de herfst belde Tom mij onder werktijd: ‘Ik ga over twee weken weer naar China en jij mag deze keer mee.’ Dus, snel vrij gevraagd en met spoed een reisroute in elkaar gestampt, gelukkig had ik nog een reisschema voor een veel langere reis liggen, die ik alleen maar hoefde in te korten. Tom moest werken in Shanghai en Beijing en daarna konden we samen nog een week van het land genieten: van Pingyao, via Xi’an naar Chengdu. Dat lijkt heel kort in zo’n groot land, toch kun je alle hoogtepunten die je wel kent afvinken in zo’n korte tijd.
Een eerste reis door China zonder ervaring
Toegegeven, veel mensen vinden zelfstandig reizen door China een beetje spannend. Al helemaal zonder ervaring. Er zijn veel vooroordelen over China. Alleen: laat je daar niet door tegenhouden. China heeft zoveel te bieden en zelfs zonder ervaring kun je heel goed door dit land reizen. Heel eerlijk: Helemaal onervaren was Tom natuurlijk niet. Al was hij meestal samen met collega’s, waaronder ook een Chinese collega, waardoor hij niet veel zelf hoefde te regelen. En bovendien was hij vooral in de metropolen van Shanghai en Beijing geweest.
Tips voor een eerste reis naar China voor wie de taal niet spreekt
Veel reizigers maken zich zorgen over de taal: het Chinees is een heel andere taal en je schrijft het zelfs anders. Toch kom je in China een heel eind met de woorden Ni-hao (hallo), Xie Xie (bedankt) en communiceren met handen en voeten. Nee, de gemiddelde Chinees op straat spreekt weinig tot geen Engels en wanneer je hen aanspreekt in het Engels lopen ze liever verlegen verder. Maar de Chinees in de dienstverlening spreekt vaker Engels of zal zijn of haar best doen om je te helpen.
Ook worden vertaalapps steeds beter. Het is dan ook niet ongebruikelijk dat Chinezen zelf vertaalapps hebben waarmee ze je verder helpen. Zoals bijvoorbeeld de taxichauffeur of het bedienend personeel. En ja, Chinese tekens kun je waarschijnlijk niet lezen. Google translate wordt echter steeds beter, en je kunt zelfs foto’s van Chinese tekens laten vertalen. Onze ervaring is wel dat de Chinese vertaalapps veel beter zijn. Tip: download Chinees in Google Translate voorafgaand aan je reis. Maar daar kom ik later nog op terug bij het kopje censuur en internet.
Nog een tip op de taalbarrière te overleven: foto’s maken van bordjes in trein, metro en bij toeristische bezienswaardigheden zodra er iets op staat wat je ter oriëntatie kunt gebruiken. Zo vind je ook eigenlijk altijd je weg wel.
Hoe reis je snel in China?
Hoe maak je het meeste van twee weken China? Wij hebben tussen de steden in China met hogesnelheidstreinen gereisd en al die treinkaartjes hebben we van tevoren geboekt op Ctrip, gewoon in het Engels. Al die treinkaartjes hebben we in één keer samen met de Chinese collega van Tom opgehaald op het eerste station. Dat was ons reisgelukje, maar zonder hem was het vast ook prima gelukt. Want toen we later in de reis een keer een trein eerder wilden pakken, lukte het ons ook om met gebruik van handen en voeten onze kaartjes om te ruilen. We waren dus nog steeds redelijk flexibel. Door met de trein te reizen voorkom je lange wachttijden op luchthavens en zie je ook nog wat van het land. En het is niet heel duur: Met een hogesnelheidstrein reisden wij in vier uur tijd van Beijing naar Pingyao, 600 kilometer verderop gelegen. Dit kostte ons per persoon 50 euro. De enige binnenlandse vlucht die we namen was van Shanghai naar Beijing en dat kwam vooral omdat deze onder Tom’s werktijd viel en dit door de baas geregeld.
Zijn Chinezen stug?
En Chinezen stug? Valt wel mee hoor. Sterker nog: we waren op sommige plekken een bezienswaardigheid waarmee iedereen op de foto wilde. Toen mijn fietsband in Beijing zo lek als een mandje was, kreeg ik hulp van de buurtwacht op de hoek. Net als die keer toen ik door mijn benen zakte vanwege de rugpijn. Het hotelpersoneel in Xi’an kwam ons zelfs van het treinstation halen omdat ze geen goed adres op de website hadden staan. Door de taalbarrière hadden ze niet begrepen dat we eigenlijk gewoon het juiste adres zochten en dachten ze dat we onhandige toeristen waren. Dus kwamen ze ons maar ophalen. In ruil daarvoor moesten we natuurlijk wel weer met het personeel op de foto en vroegen ze ons om Nederlandse euromunten.
De eerste keer in China: Daar is het eten vast heel raar?
En dan het eten… Over het algemeen hebben we juist heel lekker gegeten in China: echte Pekingeend, hotpot en dumplings. En wat te denken van de aparte ervaring van het eten van Sechuan-pepers: het tintelende en verdovende gevoel in je mond is een heel aparte ervaring, terwijl de pepers toch een speciale smaak geven. Gekke dingen die we wel hebben gegeten zijn bijvoorbeeld zeekomkommer en alen. En Chinezen eten ook meer onderdelen van het dier wat wij doen, zo vond ik op de luchthaven op de terugweg een kippenklauw in mijn eten. Wel heel duurzaam. Met de vertaalapps kun je trouwens steeds beter zien wat je eigenlijk besteld.
Hond zijn we nergens tegengekomen. Wel de nodige spraakverwarring toen we bijvoorbeeld eendenhartjes te eten kregen en ik daar een vraag over stelde. Tom’s collega dacht dat ik vroeg naar dog in plaats van duck. Vleermuis heb ik ook nergens op de menukaart gezien, maar die hadden we toch al een keertje op de Seychellen gegeten, al was dat eigenlijk vliegende hond.
Waar ik niet heel enthousiast over was: het hotelontbijt. Chinezen zijn meer van hartig: denk bijvoorbeeld aan eieren gekookt in een ketjap-achtige substantie. En ik heb liever wat luchtigs op de nuchtere maag. Ze zijn dol op yakultachtige drankjes en vaak waren er ook wel voorverpakte zoete broodjes. Dan dat maar.
Voor je eerste reis naar China: Censuur en Google
Ja, in China is censuur. Het is een communistisch land, en waarschijnlijk vind ik van hun beleid hetzelfde als wat jij ervan vindt… desalniettemin heb ik besloten dat ik China toch met eigen ogen wil zien. De gewone man op de straat heeft er weinig mee te maken, of beseft het zich niet. En ja, daar kan ik van alles van vinden en dat vind ik ook. Maar dan kun je heel veel landen in de wereld niet meer bezoeken: Amerika toen Trump er zat, Turkije, Rusland, en moet ik nog doorgaan? Maak gerust je eigen keuze, en laat andere mensen hun eigen keuze maken.
Toen wij in gesprek raakten met Tom’s collega vond hij de doden tijdens de demonstraties op het plein van de Hemelse Vrede erg meevallen. In Nederland is iedere dode tijdens een demonstratie er één teveel. Maar het is een heel andere cultuur. Voor ons is 1+1=2 en een Chinees vindt 1+1 misschien wel drie.
Bereid je wel voor op censuur zodat je eerste reis voor China makkelijker verloopt
Niets van Google werkt in China, dus ook je Playstore niet! In de wat luxere hotels in de grote steden krijg je op basis van je buitenlandse paspoort vaak wel extra toegang tot internet. Maar dat is dus niet overal het geval. Om dit te omzeilen kun je een VPN gebruiken. Ik ga geen hele uitleg geven over hoe dat precies werkt. Wel dat je de VPN het beste kunt downloaden VOORDAT je naar China gaat. En in ieder geval voordat je meer basic hotels gaat bezoeken. Want anders kun je niet meer bij je Playstore om dat alsnog te doen.
Voor wanneer je je VPN niet aan de praat krijgt, kan het ook handig zijn om thuis alvast wat apps te downloaden die niet van Google zijn. Zo is de Chinese App WeChat (de vervanger van Whatsapp) handig om ter plaatse te communiceren met bijvoorbeeld touroperators. En wellicht wil je tijdelijk ook een andere navigatieapp dan Google Maps gebruiken. En download ook alvast een andere webbrowser dan Chrome.
Geld en de Chinezen
Voor een communistisch land zijn Chinezen verdacht dol op geld. Maar ze hebben wel hun eigen systemen. Zo hebben zwervers bijvoorbeeld QR-codes wanneer zij bedelen, zodat je geen cash hoeft te geven. Maarja, die systemen zijn gekoppeld aan WeChat en AliPay. Heb je dus helemaal niets aan. Dus als Westerse toerist neem je gewoon cash (Yuan Renminbi en je creditcard mee en dan komt alles goed. Het enige wat lastig is: die leuke stadsfietsen, die kun je dus ook niet meenemen zonder AliPay of Wechat-pay. Wil je een fiets huren, zul je dat bij je hotel moeten regelen of via een reguliere fietsenzaak.
Ik vond China geen duur land om doorheen te reizen. Maar ook geen low-budgettopper als bijvoorbeeld Thailand. Voor een beetje fatsoenlijk hotel ben je zo rond de 50 euro kwijt. Dit keer heb ik wel de hotels via boekingssites gereserveerd. Want Chinese websites, daar kon ik niets van maken. Eten in een restaurant kost misschien zo’n 15 euro. De ene avond misschien wat luxer en duurder dan de andere avond. Toegangsprijzen zijn niet hoog: voor 16 euro lopen jullie met z’n tweetjes in de Verboden Stad. Wil je de stad uit? Een dagtour kost je ongeveer 50 euro per persoon.
Toch liever een georganiseerde reis door China?
Reis je na het lezen van al mijn geruststellende woorden nog steeds liever niet op eigen houtje door China, maar ga je liever voor een georganiseerde (groeps) reis? Dan hebben de volgende aanbieders mooie reizen naar China:
- Sawadee.nl organiseert groeps- en familie reizen naar China
- Ook met TUI kun je op groepsreis naar China
- Kies voor Riskja China – individuele rondreizen of bouwstenen
- Bezoek met Koning Aap in een groepsreis de China hoogtepunten
- Ga met Shoestring – Groepsreizen China
Meer tips lezen voor een eerste reis naar China
Meer adviezen lezen voor je eerste reis naar China? Zelf vond ik de Lonely Planet China een fijn naslagwerk, al is deze met meer dan 1000 pagina’s niet de meest handige reisgids voor in je rugzak. Dus heel kreukvrij is deze niet terug gekomen van onze reis.
Lees hier over onze eerste week in China: Beijing en Shanghai
